Falen is de motor achter ontwikkeling

We hebben een haat-liefdeverhouding met het falen.

Aan de ene kant heeft het falen duidelijk een negatieve bijklank. Zelden verkondigt iemand opgewekt dat hij heeft gefaald. Tegelijkertijd suggereert een uitdrukking als “Met vallen en opstaan leert men lopen" dat we falen ook zien als onderdeel van het leren.

Toch overheerst in onze cultuur toch vooral een afkeer voor falen. We doen er alles aan om het te voorkomen en te verbergen.

Onze geïndividualiseerde en digitale wereld werkt het stigma op het falen in de hand. In nauw en voortdurend contact met een selecte groep andere mensen hebben we minder controle over hoe we overkomen. We kunnen dan lastig onze fouten en zwakke punten te verbergen. In het tijdperk van sociale media daarentegen, kunnen we selectief bepalen welke onderdelen van ons leven we willen delen en welke niet. Op Instagram zien we alleen lachende mensen die plezier maken. Op LinkedIn zien we alleen succeservaringen.

Maar een wereld zonder falen is een wereld van schone schijn. Het verbergen van het falen is catastrofaal voor onze ontwikkeling, zowel op persoonlijk als maatschappelijk niveau.

Het is tijd voor een eerherstel voor het falen.

Als we geen fouten tolereren, blijven we hangen in dezelfde ideeën. Dat zie je bijvoorbeeld in mijn eigen werkveld, de wetenschap. In de regel worden positieve resultaten eerder gepubliceerd dan onderzoeken waar “niks uit kwam”. ‘Mislukte’ onderzoeken verdwijnen al snel in bureaulade. Daardoor zijn toekomstige onderzoekers gedoemd om in dezelfde val te trappen.

Hier wil ik shout-out geven aan het door Nederlanders opgerichte Journal of Trial and Error (JOTE). JOTE heeft het tot haar doel gemaakt om alléén gefaalde onderzoeken te publiceren, om zo een tegengewicht te bieden tegen het stigma op falen in de academische wereld. Ook in mijn promotieonderzoek verliep niet alles zoals ik had verwacht. Misschien publiceer ik een onderzoek bij JOTE zodat ik mijn fouten openlijk kan delen.

Ook remt onze angst om te falen ons in het ontdekken en ontwikkelen van nieuwe hobby’s en interesses. Een nieuwe hobby is vaak confronterend: je bakt er nog niks van. Zo’n ervaring kan een deuk geven in ons ego, waardoor we gaan twijfelen of de activiteit wel aan ons besteed is. Maar als we toegeven aan deze angst verbreden we nooit onze horizon. Zonde.

Sinds ik meer bereid ben humble pie te eten, is er een wereld aan mogelijkheden opengegaan.

Ik merkte dit toen ik een paar jaar terug begon met bokslessen. Terwijl anderen vloeiende combinaties maakten, worstelde ik zelfs met de simpelste bewegingen. Ik schaamde me voor mijn trage, houterige bewegingen en moest mezelf soms dwingen naar de les te gaan. Maar langzaam kreeg ik er meer gevoel voor, en genoot ik zeker twee jaar met volle teugen van deze nieuwe hobby.

Na het boksen kreeg ik de smaak te pakken en sleepte ik mijn houterige lichaam naar salsales. Én tot mijn eigen verbazing begon ik aan een cursus cabaret. Geloof me, de meeste voordrachten floppen. Maar omdat ik niet anders verwacht, geniet ik toch van het proces.

We zijn allemaal imperfecte mensen. We maken allemaal fouten. En veel ook.

Laten we daarom het falen omarmen. Laten we transparant zijn in ons werk en open zijn over het proces van vallen en opstaan achter onze successen. Laten we het vaker toegeven als we iets niet weten, ook als anderen de kennis eigenlijk wel van ons verwachten. Laten we speelser omgaan met onze opvattingen: open voor nieuwe ideeën, maar ook bereid ze los te laten als ze niet werken. Laten we meer nieuwe hobby’s oppakken, wetende dat we er niks van gaan bakken. Laten we onze onzekerheden openlijk bespreken.

Succes laat zien wat je al kunt en staat zo voor stagnatie. Falen wijst je de weg naar groei.

Falen is de motor achter ontwikkeling. Tijd om die motor aan te zetten.

Dank je wel voor het lezen!

Ik sta op een kruispunt: ga ik verder in de wetenschap, of word ik liever journalist of schrijver? Het Culturele Ik is een poging om mezelf als schrijver te ontwikkelen. Als je hieronder je e-mailadres achterlaat, krijg je nieuwe essays gratis in je inbox. Zo mis je er nooit één, én je steunt mij er ook mee. Elke nieuwe abonnee helpt me weer een stap dichter bij het overtuigen van een redactie of uitgever om met mij samen te werken. Klik op het hartje als je het stuk waardeerde, of laat een reactie achter om te vertellen wat je ervan vond.

Als je dit stuk waardeerde, zijn deze essays misschien ook iets voor jou: